Όταν η Ευρώπη αφήνει τους νέους της να πεινούν
Με αφορμή το ρεπορτάζ της La Stampa για την ολοένα αυξανόμενη διατροφική φτώχεια στην Ιταλία.
Η Ευρώπη εξακολουθεί να προβάλλει την εικόνα μιας ηπείρου που προστατεύει τους πολίτες της, που εγγυάται την κοινωνική συνοχή και που δεν αφήνει κανέναν πίσω. Κι όμως, κάτω από αυτή την προσεκτικά χτισμένη βιτρίνα, η πραγματικότητα αποδεικνύεται πολύ πιο σκληρή: η πείνα επιστρέφει. Όχι ως μακρινή ανάμνηση άλλων εποχών, αλλά ως σύγχρονη απειλή που χτυπά την ίδια την καρδιά της νέας γενιάς.
Στην Ιταλία, όπως καταγράφει η La Stampa, τα σημάδια αυτής της κρίσης είναι πλέον ορατά σε κάθε κοινωνική τάξη. Το 17,5% των νέων δεν έχει αρκετά χρήματα για να τρέφεται σωστά. Το 10% των πολιτών δεν καταφέρνει να καταναλώνει τακτικά πρωτεΐνες. Πίσω από τους αριθμούς, όμως, κρύβεται μια απτή, καθημερινή αγωνία: το άγχος ενός γονιού που προσπαθεί να «μαζέψει» τον λογαριασμό· η απογοήτευση ενός νέου που καταλαβαίνει πως η πείνα δεν είναι πια εικόνα από βιβλίο ιστορίας.
Δεν πρόκειται για μεμονωμένες περιπτώσεις. Είναι ένα κοινωνικό τραύμα που ανοίγει ολοένα και περισσότερο.
Όταν οι προτεραιότητες φανερώνουν την αλήθεια
Το πιο ανησυχητικό όμως δεν είναι μόνο η ύπαρξη της πείνας αλλά το πού επιλέγουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να διοχετεύσουν τους πόρους τους. Την ώρα που η διατροφική ανασφάλεια εκτοξεύεται, τεράστια ποσά κατευθύνονται στη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας, ενώ τα προγράμματα για τους ευάλωτους πολίτες συνεχώς «επαναξιολογούνται» και «περιορίζονται».
Κανείς δεν χρειάζεται να αρνηθεί τη διεθνή διάσταση του πολέμου για να επισημάνει το αυτονόητο: πώς γίνεται να βρίσκονται πάντα χρήματα για εξοπλισμούς, αλλά να μην περισσεύουν για να διασφαλιστεί ότι κανένας Ευρωπαίος δεν θα κοιμηθεί πεινασμένος; Δεν είναι ζήτημα λογιστικών ισορροπιών. Είναι ζήτημα αξιών.
Ένα πρόβλημα που δεν γνωρίζει σύνορα
Η Ιταλία είναι η καθαρότερη εικόνα ενός φαινομένου που εξαπλώνεται. Στην Πορτογαλία, στην Ελλάδα, στη Γαλλία, στη Γερμανία, οι ίδιες πιέσεις η ακρίβεια, η εργασιακή αβεβαιότητα, η αδυναμία πρόσβασης σε ποιοτική τροφή διαμορφώνουν μια νέα ευρωπαϊκή πραγματικότητα.
Αν η Ευρώπη συνεχίσει να αντιμετωπίζει τη διατροφική φτώχεια ως εθνικό ζήτημα, τότε θα αποτύχει. Γιατί το πρόβλημα δεν είναι ιταλικό, ελληνικό ή ισπανικό. Είναι βαθιά ευρωπαϊκό.
Η Ευρώπη πρέπει να αποφασίσει αν θέλει πραγματικά να υπερασπιστεί τις θεμελιώδεις αξίες της. Αυτό σημαίνει:
- Άμεση ενίσχυση των κοινωνικών ταμείων και των οικογενειών που βρίσκονται στο όριο.
- Προστασία των βασικών τροφίμων από ανεξέλεγκτες αυξήσεις.
- Πανευρωπαϊκά προγράμματα διατροφικής ασφάλειας.
- Επαναπροσδιορισμό των προϋπολογισμών ώστε η κοινωνική προστασία να προηγείται των εξοπλισμών.
Η πείνα δεν μπορεί να περιμένει «την επόμενη σύνοδο κορυφής».
Η πείνα στους νέους δεν είναι απλώς κοινωνικό πρόβλημα. Είναι μια βαθιά πολιτική αποτυχία.
Είναι η πιο ξεκάθαρη απόδειξη ότι οι προτεραιότητες δεν αντικατοπτρίζουν πλέον τις ανάγκες της κοινωνίας. Μια Ευρώπη που αφήνει τα παιδιά και τους νέους της χωρίς την πιο βασική ανθρώπινη ανάγκη, δεν υπερασπίζεται το μέλλον της το υπονομεύει.
Η αξιοπρέπεια δεν μπορεί να περιμένει.
Και η ήπειρός μας δεν μπορεί να συνεχίσει να επενδύει σε πολέμους, ενώ οι πολίτες της παλεύουν για ένα πιάτο φαγητό.
T.K.