«Μην παντρευτείς!»
Ένα σατιρικό μάθημα αγάπης και λογικής από το 1893
Υπάρχουν κείμενα που σε κάνουν να ονειρεύεσαι.
Υπάρχουν και εκείνα που σε κάνουν να ξανασκεφτείς τη ζωή σου ή τουλάχιστον, τον γάμο σου.
Ένα από αυτά είναι το μικρό, σχεδόν ξεχασμένο φυλλάδιο του 1893 με τον εκρηκτικό τίτλο:
“Don’t Marry; or Thoughts on How, When, and Who to Marry.”
Εκδόθηκε στο Λονδίνο από τη Matrimonial Prudence Press και ήταν κάτι ανάμεσα σε εγχειρίδιο ηθικής, οδηγό επιβίωσης και… χιουμοριστικό manual για απογοητευμένους ρομαντικούς.
Με λίγα λόγια, το πρώτο “dating guide” της βικτωριανής εποχής χωρίς φωτογραφίες, χωρίς emoji, αλλά με άφθονα “μη”.
📜 Οι εντολές του 19ου αιώνα
Το φυλλάδιο ξεκινά με πάθος: “Don’t Marry!” όχι ως κάλεσμα για μοναχισμό, αλλά ως προειδοποίηση. Στη συνέχεια, παραθέτει μια ατελείωτη λίστα με το ποιον δεν πρέπει να παντρευτείς.
Ανάμεσα στις πιο χαρακτηριστικές συναντάμε:
- Μην παντρευτείς για ομορφιά γιατί η ομορφιά ξεθωριάζει, και η τεμπελιά μένει.
- Μην παντρευτείς για χρήματα γιατί το πορτοφόλι δεν σε κρατάει αγκαλιά.
- Μην παντρευτείς πολύ νέος γιατί τότε ακόμα νομίζεις ότι ο έρωτας είναι σαν τα μυθιστορήματα.
- Μην παντρευτείς πολύ μεγάλος γιατί τότε νομίζεις ότι ξέρεις τα πάντα (και αυτό είναι εξίσου επικίνδυνο).
- Μην παντρευτείς έναν μέθυσο, έναν τσιγκούνη ή έναν σπάταλο.
- Μην ελπίζεις σε “ιδανικό γάμο” γιατί απλώς δεν υπάρχει.
Αν προσθέσουμε όλα αυτά μαζί, μένει μόνο μία επιλογή:
να μην παντρευτείς καθόλου.
Και κάπως έτσι, ο ανώνυμος συγγραφέας του 1893 έφτιαξε το πιο αποτελεσματικό “αντισυμβουλευτικό” φυλλάδιο της ιστορίας.
Πίσω από το χιούμορ, λίγη σοφία
Παρότι η λίστα προκαλεί γέλιο, η πρόθεση του συγγραφέα δεν ήταν κυνική.
Σε μια εποχή που ο γάμος ήταν κυρίως κοινωνική υποχρέωση οικονομική συμφωνία ή οικογενειακό καθήκον το “Don’t Marry” τολμούσε να ψιθυρίσει κάτι σχεδόν επαναστατικό:
«Μην παντρεύεσαι χωρίς αγάπη.
Μην παντρεύεσαι για λόγους που δεν εμπλέκεται η καρδιά.»
Για το 1893, αυτό ήταν τολμηρό. Οι γυναίκες τότε είχαν ελάχιστα δικαιώματα, και οι άντρες αντιμετώπιζαν τον γάμο σαν επιβεβαίωση της “ωριμότητάς” τους.
Το φυλλάδιο, λοιπόν, λειτουργούσε σχεδόν ως υπενθύμιση ότι ο έρωτας πρέπει να είναι επιλογή, όχι υποχρέωση.
Αν το μεταφέρουμε στο σήμερα…
Αν εκδιδόταν το 2025, η λίστα θα ήταν κάπως διαφορετική αλλά η ουσία ίδια.
Σήμερα θα έλεγε:
- Μην παντρευτείς κάποιον που νομίζει ότι “δεν χρειάζεται επικοινωνία, γιατί τα καταλαβαίνεις από τα vibes.”
- Μην παντρευτείς κάποιον που σε κάνει να νιώθεις ότι ζητάς πολλά, μόνο και μόνο επειδή θέλεις σεβασμό.
- Μην παντρευτείς γιατί “όλοι γύρω σου παντρεύονται”.
- Μην παντρευτείς επειδή “είναι καιρός να σοβαρευτείς.”
- Και σίγουρα, μην παντρευτείς κάποιον που λέει “εγώ δεν αλλάζω”.
Ίσως ο 21ος αιώνας να μην έχει τούς κορσέδες του 19ου, αλλά έχει άλλες πιέσεις τα likes, τα stories, τα “τέλεια” ζευγάρια που χαμογελούν στις φωτογραφίες λίγο πριν τσακωθούν για το ποιος θα πλύνει τα πιάτα.
💫 Το “Don’t Marry” ως κοινωνικός καθρέφτης
Η σάτιρα, τελικά, είναι τρόπος να πεις την αλήθεια χωρίς να πληγώσεις.
Το φυλλάδιο του 1893, με όλη τη γραφικότητά του, καταφέρνει να αποκαλύψει κάτι διαχρονικό:
Οι άνθρωποι, από τότε μέχρι σήμερα, έχουν την ίδια μανία να ιδανικοποιούν τον έρωτα και να απογοητεύονται όταν έρχεται η πραγματικότητα.
Το “Don’t Marry” δεν ήταν μια επίθεση στον γάμο, αλλά μια προειδοποίηση:
“Μην περιμένεις να σώσεις ή να διορθώσεις τη ζωή σου μέσω του γάμου.”
Στον 19ο αιώνα αυτό σήμαινε “μην προσπαθείς να ανέβεις κοινωνικά μέσω ενός πλούσιου συζύγου”.
Στον 21ο σημαίνει “μην ψάχνεις να γεμίσεις τα κενά σου μέσω ενός άλλου ανθρώπου”.
Ίδιο μήνυμα, διαφορετικά ρούχα.
💍 Η αιώνια παγίδα του “ιδανικού γάμου”
Ίσως η πιο ενδιαφέρουσα φράση στο φυλλάδιο είναι:
“Don’t marry for an ideal marriage.”
Δηλαδή: Μην παντρευτείς με την ελπίδα να ζήσεις έναν τέλειο γάμο.
Αυτό, για το 1893, ήταν σχεδόν φιλοσοφικό.
Για το 2025, είναι απλώς... κοινή λογική που συνεχίζουμε να αγνοούμε.
Ο “ιδανικός γάμος” είναι μύθος, όπως και ο “τέλειος σύντροφος”.Ο γάμος δεν είναι κινηματογραφική ταινία, αλλά μια συνεργασία δύο ανθρώπων που συμφωνούν να αντιμετωπίζουν μαζί τα ίδια δράματα ξανά και ξανά αλλά με χιούμορ. Και ίσως αυτό να είναι τελικά η πιο ρεαλιστική μορφή ρομαντισμού.
Η σατιρική ανάγνωση
Φαντάσου το εξής:
Ένας βικτωριανός κύριος, με καπέλο και γιλέκο, κάθεται στο γραφείο του και γράφει φράσεις όπως “Don’t Marry too Hastily” και “Don’t Marry Without Love”.
Σήμερα, η ίδια φιλοσοφία θα κυκλοφορούσε στο TikTok, με τίτλο “5 λόγοι που δεν πρέπει να παντρευτείς τον Τάκη” και θα είχε soundtrack Taylor Swift.
Η ουσία, όμως, θα ήταν ίδια:
η ανθρώπινη καρδιά παραμένει απρόβλεπτη.
Κανένα φυλλάδιο, καμία συμβουλή, κανένα meme δεν μπορεί να σε προστατεύσει πλήρως από τον έρωτα και ευτυχώς!
💞 Μην παντρευτείς… εκτός αν είναι αληθινή αγάπη
Το κείμενο δεν είναι μια συμβουλή να ζήσεις μόνος. Είναι μια πρόσκληση να αγαπήσεις με σύνεση, χωρίς αυταπάτες, αλλά με ανοιχτή καρδιά.
Ο έρωτας δεν είναι λογικός αλλά μπορεί να είναι τίμιος. Και αυτό είναι ό,τι πιο όμορφο μπορεί να σου συμβεί.
Ίσως, λοιπόν, το πραγματικό μήνυμα του 1893 να είναι αυτό:
Μην παντρευτείς αν δεν είσαι έτοιμος να μοιραστείς,
να γελάσεις, να συγχωρέσεις και να ξαναρχίσεις.Και αν τελικά παντρευτείς,
κάν’ το με την ψυχή σου, όχι προγραμματισμένα.
🕯️Κάποιες φωνές από το παρελθόν δεν σβήνουν ποτέ απλώς αλλάζουν ρυθμό.
Το κείμενο του 1893 παραμένει μια μικρή υπενθύμιση ότι ο έρωτας είναι πάντα ρίσκο, αλλά ίσως, το μόνο για το οποίο αξίζει πραγματικά να ρισκάρεις.