Πώς να επιβιώσεις όταν δεν έχεις χρήματα

Η απώλεια εισοδήματος ή η έλλειψη χρημάτων είναι μια από τις πιο στρεσογόνες καταστάσεις που μπορεί να βιώσει κάποιος. Είτε πρόκειται για προσωρινή οικονομική κρίση είτε για μακροχρόνια ανεργία, είναι ζωτικής σημασίας να διατηρήσεις ψυχραιμία, καθαρό μυαλό και πρακτικότητα. Μπορεί να φαίνεται δύσκολο ή και αδύνατο, όμως υπάρχουν τρόποι να επιβιώσεις – και να προχωρήσεις μπροστά.

Ας δούμε βήμα-βήμα πώς να οργανώσεις τη ζωή σου όταν δεν έχεις καθόλου ή σχεδόν καθόλου χρήματα.

1. Αποδοχή της κατάστασης με καθαρό μυαλό

Το πρώτο και βασικότερο βήμα είναι να αποδεχτείς ψύχραιμα την πραγματικότητα. Δεν υπάρχει λόγος να κατηγορείς συνεχώς τον εαυτό σου ή να πανικοβάλλεσαι. Αντίθετα, χρειάζεται να παραδεχτείς την κατάσταση και να αρχίσεις να σκέφτεσαι λογικά και πρακτικά.

Ρώτα τον εαυτό σου:

• Πόσα χρήματα έχω αυτή τη στιγμή;
• Ποιες είναι οι βασικές μου ανάγκες;
• Τι μπορώ να κόψω χωρίς να βλάψω την υγεία μου;

2. Κάλυψη βασικών αναγκών (τροφή, στέγη, υγεία)

Αν δεν έχεις καθόλου χρήματα, το πρώτο που χρειάζεται είναι να διασφαλίσεις τις βασικές σου ανάγκες.

Τροφή

• Επικοινώνησε με κοινωνικά παντοπωλεία, ενορίες, οργανώσεις και συσσίτια.
• Αν είσαι σε αγροτική περιοχή, μπορείς να ζητήσεις βοήθεια ή εργασία για λίγα τρόφιμα.
• Αν έχεις φίλους ή συγγενείς, μη διστάσεις να ζητήσεις λίγη βοήθεια. Πολλοί θα χαρούν να σε βοηθήσουν, έστω και προσωρινά.
• Αν έχεις κήπο καλλιέργησε ,μεγαλωσε τα λαχανικά σου ,αντάλλαξε τα.

Στέγη

• Αν πληρώνεις ενοίκιο και δεν μπορείς να ανταποκριθείς, προσπάθησε να διαπραγματευτείς με τον ιδιοκτήτη για αναβολή ή μείωση.
• Αν μένεις με συγγενείς ή φίλους, φρόντισε να συνεισφέρεις με οποιονδήποτε τρόπο – με δουλειές, μαγείρεμα, φύλαξη παιδιών.
• Σε ακραίες περιπτώσεις, έλεγξε αν υπάρχουν κοινωνικές δομές που προσφέρουν προσωρινή στέγαση.

Υγεία

• Σε περίπτωση που χρειάζεσαι φάρμακα, απευθύνσου σε κοινωνικά φαρμακεία ή ΜΚΟ.
• Πολλά δημόσια νοσοκομεία παρέχουν δωρεάν περίθαλψη σε άτομα χωρίς εισόδημα.

3. Ελαχιστοποίησε τα έξοδα

Αν έχεις ακόμα κάποιο μικρό εισόδημα ή χρήματα στην άκρη, πρέπει να μειώσεις τα έξοδά σου στο απολύτως απαραίτητο.

Μερικές πρακτικές ιδέες:

• Κόψε άμεσα συνδρομές και περιττές υπηρεσίες (Netflix, κινητό με ακριβό πρόγραμμα, πλατφόρμες).
• Αγόραζε τρόφιμα σε προσφορά και μαγείρευε σπίτι.
• Προσπάθησε να κινηθείς με τα πόδια ή με ποδήλατο αντί για μεταφορικά μέσα.
• Αν έχεις χρέη, προσπάθησε να διαπραγματευτείς πάγωμα ή ρύθμιση.

4. Βρες τρόπους να προσφέρεις και να κερδίζεις

Όταν δεν έχεις χρήματα, ο χρόνος σου γίνεται το πιο πολύτιμο «νόμισμα». Αξιοποίησέ τον δημιουργικά.

Αντάλλαξε υπηρεσίες

Προσφέρσου για να καθαρίσεις, να φυλάξεις παιδιά, να μεταφράσεις, να διδάξεις κάτι που ξέρεις. Πολλοί άνθρωποι είναι πρόθυμοι να ανταλλάξουν φαγητό, προϊόντα ή άλλες υπηρεσίες χωρίς χρηματικό αντίτιμο.

Ψάξε για ευκαιρίες εθελοντισμού ή ημι-απασχόλησης

Μερικές φορές οργανισμοί παρέχουν τροφή ή στέγη σε αντάλλαγμα για βοήθεια. Δεν είναι μόνιμη λύση, αλλά είναι ασφαλές σημείο εκκίνησης.

Ψάξε για διαδικτυακές ευκαιρίες

• Αν έχεις σύνδεση στο ίντερνετ ή smartphone, μπορείς να ξεκινήσεις freelancing, μεταφράσεις, μικροεργασίες (π.χ. μέσω πλατφορμών όπως Upwork, Fiverr).
• Πούλησε αντικείμενα που δεν χρειάζεσαι σε πλατφόρμες όπως το Facebook Marketplace.
• Αν δεν έχεις ίντερνετ, έχει στις βιβλιοθήκες και στις πλατείες. 

5. Μάθε να ζεις απλά και δημιουργικά

Η έλλειψη χρημάτων μπορεί να γίνει αφορμή για να ανακαλύψεις έναν απλούστερο και ίσως πιο ουσιαστικό τρόπο ζωής.

• Μάθε να φτιάχνεις μόνος σου απλά πράγματα: τρόφιμα, ρούχα, επισκευές.
• Διάβασε βιβλία, πάνε στην βιβλιοθήκη, βγες στη φύση, γράψε, δημιούργησε.
• Η αληθινή ευτυχία δεν κρύβεται στο χρήμα. Ο χρόνος με αγαπημένα πρόσωπα, η εσωτερική γαλήνη και η δημιουργικότητα δεν κοστίζουν τίποτα.

6. Ζήτα βοήθεια χωρίς ντροπή

Η φτώχεια δεν είναι ντροπή. Είναι ανθρώπινη συνθήκη που συμβαίνει σε εκατομμύρια ανθρώπους. Υπάρχουν πολλοί φορείς, οργανώσεις, ακόμα και απλοί άνθρωποι, που μπορούν να βοηθήσουν.

• Δήμοι και περιφέρειες προσφέρουν κουπόνια σίτισης, κάρτες σίτισης, επιδόματα.
• Οργανώσεις όπως το ΚΕΘΙ, η PRAKSIS, η ΑΡΣΙΣ και η ΜΚΟ «Γιατροί του Κόσμου» παρέχουν υποστήριξη.

7. Οραματίσου την επόμενη μέρα

Ακόμα και στην πιο δύσκολη στιγμή, κράτα μέσα σου μια σπίθα ελπίδας. Οι καταστάσεις αλλάζουν. Πολλοί άνθρωποι βρέθηκαν άφραγκοι και κατάφεραν να ορθοποδήσουν.

Κράτα ημερολόγιο, γράφε στόχους:

• Τι μπορώ να κάνω σήμερα για να αισθανθώ καλύτερα;
• Ποιο είναι το επόμενο μικρό βήμα για να αλλάξω την κατάστασή μου;

Το να επιβιώνεις χωρίς χρήματα δεν σημαίνει ότι εγκαταλείπεις τα όνειρά σου. Αντίθετα, μαθαίνεις να τα κυνηγάς με περισσότερη δύναμη.

Το να μην έχεις χρήματα είναι δύσκολο. Αλλά δεν είναι το τέλος. Είναι μια στροφή στον δρόμο, μια δοκιμασία που μπορεί να σε κάνει πιο δυνατό, πιο ταπεινό και πιο συνειδητοποιημένο.

Χρησιμοποίησε τη σοφία, την ευρηματικότητά σου, τη βοήθεια των άλλων και –αν πιστεύεις– τη δύναμη της προσευχής και της πίστης. Μην ξεχνάς ότι κάθε νύχτα, όσο σκοτεινή κι αν είναι, πάντα ακολουθείται από μια καινούρια ανατολή.