Όταν νιώθεις κατάθλιψη, κάνε λίγη καθαριότητα
Υπάρχουν στιγμές στη ζωή που όλα μοιάζουν σκοτεινά. Η ενέργειά μας πέφτει, οι σκέψεις μας θολώνουν και κάθε προσπάθεια για δράση μοιάζει άσκοπη. Σε αυτές τις στιγμές, η κατάθλιψη ή η ψυχική κόπωση μπορούν να μας κάνουν να αισθανθούμε παγιδευμένοι. Ωστόσο, υπάρχει μια απλή, σχεδόν ταπεινή πράξη που μπορεί να λειτουργήσει ως φως μέσα στο σκοτάδι: η καθαριότητα.
Πολλές επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι η φυσική τάξη γύρω μας επηρεάζει άμεσα την ψυχική μας διάθεση. Όταν ο χώρος μας είναι γεμάτος ακαταστασία, αντικατοπτρίζει ή και εντείνει τη σύγχυση του νου μας. Το μυαλό μας αντιδρά στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος· όταν το περιβάλλον είναι χαοτικό, ο εγκέφαλος δέχεται ένα συνεχές μήνυμα άγχους και ανησυχίας. Αντίθετα, όταν αρχίζουμε να καθαρίζουμε, έστω και λίγο, ενεργοποιούμε μια αίσθηση ελέγχου και ανανέωσης.
Η πράξη της καθαριότητας δεν είναι απλώς πρακτική είναι και συμβολική. Όταν μαζεύουμε ρούχα, ξεσκονίζουμε τα ράφια ή πετάμε ό,τι δεν χρειαζόμαστε, είναι σαν να λέμε στον εαυτό μας: «Αξίζω έναν καθαρό χώρο. Αξίζω να αρχίσω ξανά.» Αυτή η διαδικασία μπορεί να γίνει μια μορφή διαλογισμού σε κίνηση. Κάθε σκούπισμα, κάθε τακτοποίηση γίνεται ένας μικρός ρυθμικός παλμός που ηρεμεί τον νου.
Ακόμη και μικρές αλλαγές μπορούν να κάνουν διαφορά. Ξεκίνα με κάτι απλό το γραφείο σου, τον νεροχύτη ή ένα ράφι που σε ενοχλεί καιρό. Η ολοκλήρωση μιας μικρής εργασίας προσφέρει ένα αίσθημα επιτυχίας που μπορεί να σε κινητοποιήσει να συνεχίσεις. Αυτή η αλυσίδα μικρών επιτυχιών μπορεί να σπάσει τον φαύλο κύκλο της αδράνειας που συχνά συνοδεύει την κατάθλιψη.
Οι ερευνητές στην ψυχολογία της συμπεριφοράς εξηγούν ότι η καθαριότητα δρα και σε βιολογικό επίπεδο. Η σωματική δραστηριότητα όσο ελαφριά κι αν είναι αυξάνει την παραγωγή ενδορφινών, των λεγόμενων «ορμονών της ευτυχίας». Παράλληλα, ο οπτικός καθαρός χώρος μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες. Έτσι, η ψυχική ανακούφιση δεν είναι απλώς ψευδαίσθηση· είναι και χημική πραγματικότητα.
Δεν χρειάζεται να τα κάνεις όλα τέλεια. Ο στόχος δεν είναι η αποστείρωση ή η τελειομανία, αλλά η επαφή με τον εαυτό σου μέσω της δράσης. Μέσα από την καθαριότητα, δημιουργείς χώρο όχι μόνο γύρω σου, αλλά και μέσα σου. Κάθε αντικείμενο που βρίσκει τη θέση του σε βοηθά να βρεις κι εσύ τη δική σου εσωτερική ισορροπία.
Όταν λοιπόν νιώθεις καταθλιπτικά, μη μείνεις ακίνητος. Βάλε μουσική, άνοιξε τα παράθυρα και ξεκίνα να καθαρίζεις. Ίσως στην αρχή να φαίνεται ασήμαντο, αλλά με κάθε μικρή κίνηση θα νιώσεις το βάρος να μειώνεται. Ο χώρος σου θα φωτίζεται, και μαζί του και η ψυχή σου. Γιατί, όπως λένε και οι παλιοί, «όταν καθαρίζεις το σπίτι σου, καθαρίζεις και το μυαλό σου».